SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI (10 Ağustos 1920)

Antlaşmanın metni İtilaf Devletleri tarafından Paris Barış Konferansı'nda hazırlanmıştır (18 Ocak 1919).

Yunanlar İngilizler'in desteği ile kısa sürede Balıkesir, Nazilli, Karamürsel, Mudanya'yı ele geçirmiş ve Bursa-Uşak çizgisinin doğusuna kadar ilerlemişlerdir.

Yunanlar bundan cesaret alarak Doğu Trakya'da da ilerlemişler ve İstanbul'a yaklaşmışlardır.

Başkenti bile kaybetme korkusuna kapılan Osmanlı, ümitsizlik içerisinde Sevr Antlaşması'nı imzalamıştır.

Mebusan Meclisi dağıtıldığından dolayı antlaşmayı Dar-ı Şura-yı Saltanat imzalamıştır.

A) Sevr Antlaşması'nda Sınırlar)

Yunanistan'a; Trakya ve Batı Anadolu

Fransa'ya; Sivas, Malatya, Adana, Urfa, Antep, Maraş ve Suriye

İngiltere'ye; Musul dahil Irak ve Arabistan

İtalya'ya; Güneybatı Anadolu verilecek.

Osmanlı'ya; Giresun, Ordu, Samsun, Tokat, Amasya, Sinop Çorum, Kayseri'nin doğusu, Çankırı, Ankara, Eskişehir, Bolu, Zonguldak ve Bilecik Osmanlı Devleti'nde kalacak.

Adalar'dan: İtalya'ya; Rodos ve Oniki Ada,

Yunanistan'a; Diğer adalar bırakılacak.

Doğu Anadolu'da: Bir Ermeni Devleti, bir de Kürt Devleti kurulacak.

B) Siyasi Hükümler

Boğazlar ve İstanbul: İstanbul, Osmanlı Devleti'nin başkenti olacak. Osmanlı, azınlıkların haklarını koruyamazsa İstanbul Osmanlı'nın elinden alınacak.

Boğazlar, savaş ve barış zamanında bütün devletlerin gemilerine açık olacak.

Boğazlar, Boğazlar Komisyonu tarafından yönetilecek, komisyonun ayrı bir bayrağı ve bütçesi olacak.

Azınlıklar: Azınlıklara her milletten ve Türkler'den fazla hak verilecek.

C) Askeri Hükümler

Mecburi askerlik kaldırılacak.

Asker sayısı 50,700'ü geçmeyecek.

Orduda ağır silah bulunmayacak.

Deniz gücü 13 küçük gemiyi geçmeyecek.

D) Ekonomik Hükümler

Osmanlı Maliyesi, İtilaf Devletleri'nin kontrolünde bulunacak.

Bütçeyi İngiliz, Fransız, İtalyan ve Türkler'den oluşan bir komisyon belirleyecek. Osmanlı üyeleri bu komisyonda yalnızca danışman olarak bulunacak.

Osmanlı Devleti savaş tazminatı ödeyecek.

Kapitülasyonlar yeniden yürürlüğe girecek ve bütün devletler yararlanacak.

Sevr Antlaşması'nın Önemi:

Sevr Antlaşması ile Osmanlı yok sayılmıştır.

Osmanlı Devleti Sevr ile başka devletlerin yönetimine bırakılmıştır.

Galip Devletler Osmanlı'yı aralarında paylaşmışlardır.

Azınlıklara geniş haklar verilmiş, Türkler'in kendi vatanındaki hakları kısıtlanmıştır.

Mebusan Meclisi dağıtıldığından antlaşma onaylanmamış ve uygulanamamıştır. Bu yönüyle Sevr, 1878 Yeşilköy (Ayastefanos) Antlaşması'na benzer.

Yunanlar antlaşmayı onaylatmak için Batı Anadolu'da ve Trakya'da ilerleyişe geçmişlerdir.

İngilizler Bandırma ve Mudanya'ya asker çıkarmıştır.

Sevr'in imzalanması, milletin Milli Mücadele'ye olan inancını arttırmıştır.

Not : TBMM, Sevr'i imzalayanları vatan haini ilan etmiştir. TBMM Sevr'in yerine Lozan Barış Antlaşması'nı imzalamıştır.