İNGUŞ CUMHURİYETİ

İnguş Özerk Cumhuriyeti:

Rusya Federasyonu'nu bağlı özerk bir cumhuriyet. Yüzölçümü 3 bin 300 kilometrekare ve başkenti Nazran'dır.

Çeçenlerle aynı kökten gelen ve birlikte hareket eden İnguşlar, 1810'da kendi istekleriyle, bölgeyi istila etmiş olan Rusların tabiiyetine geçtiler ve imzaladıkları anlaşmayla, savaş sırasında onların yanında yer almayı kabul ettiler. Ruslar, İnguşlar'ın dağlık bölgelerden düzlüklere inmelerine izin vererek, kendilerine karşı savaşmalarını önleyen bir politika izlediler. Böylece, o döneme kadar Çeçenler ile aynı kaderi paylaşan ve ortak kökten gelen İnguşlar, onlardan koptular. Bu gelişmeden sonra Ruslar, İnguşları 'ayrı bir halk' olarak ilan etti.

İnguşlar, Bolşevik Devrimi sonrasında 1917'de kurulan Kuzey Kafkasya Halklarının Dağlık Cumhuriyeti (Dağıstan) içinde yer aldılar.

Dağıstan Cumhuriyeti topraklarını 1921 'de işgal eden Ruslar, 7 Temmuz 1924'te bu Cumhuriyeti feshederek, yerine; Rusya Federasyonu'na bağlı Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile Çeçenistan, İnguşistan ve Asetrstan(Osetya) otonom idarelerini kurdular.

İnguşistan, 1936'da Sovyetlerin aldığı bir kararla Çeçenistan'la birleştirilerek, Rusya Federasyonu'na bağlı Çeçen-İnguş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oluşturuldu.

1944'te, Almanlarla işbirliği yaptıkları gerekçesiyle, diğer Kafkas kavimleriyle beraber, İnguşlar da Orta Asya ve Kazakistan'a sürüldü. Sürgünle birlikte Çeçen-İnguş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti de feshedilerek, topraklarının bir kısmı kuzey Osetya'ya, bir kısmı da Dağıstan'a verildi.

Ancak sürgün kararının kaldırılmasından sonra, 9 Ocak 1957'de Çeçen-lnguş Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti yeniden kuruldu. Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla, Çeçen-lnguş Özerk Cumhuriyeti de, l Kasım 1991'de bağımsızlık ilan etli. Ancak Moskova hükümeti bu bağımsızlığı tanımadı.

YAŞLI İNGUŞLAR (NAZRAN)

Rusya ile Çeçen-lnguş Özerk Cumhuriyeti arasında gerilimin devam ettiği sırada, Çecen-İnguş Cumhuriyeti'nde ki İnguşlar, 30 Kasım 1991'de yaptıkları halk oylaması sonucu, İnguş Özerk Cumhuriyeti' adıyla Rusya Federasyonu içinde kalmayı benimsediler ve böylece Geçenlerden de ayrıldılar, İnguş Özerk Cumhuriyetinin 1999 itibarıyla nüfusu 100 bin dolayında.

NAZRAN:

İnguşların Çeçenlerle birlikte aynı devlet çatısı altında yaşadığı yakın zamana kadar, biraz büyükçe bir kasaba olan Nazran, İnguşların Çeçenlerden ayrılmasından sonra kurulan İnguşetya'nın yönetim merkezi olmasıyla birlikte önem kazandı.

Yakın zamanda başkent olması ve Sovyetler döneminde önemli bir şehir olmaması yüzünden, Nazran da hem kayda değer bir sanayi yatırımı bulunmuyor, hem de şehircilik açısından bir önem taşımıyor.

Buna ilaveten, Çeçen-Rus savaşı etkilerinin İnguş topraklarına da yansıması ve bu yüzden alınan son derece abartılı güvenlik tedbirleri, kent ekonomisine büyük darbe vurmuş. Neredeyse bir sıkıyönetim halinde sürdürülen idarenin, Nazran'a yabancıların gelmesini ve herhangi bir yatırım yapmasını fevkalade zorlaştırması, kentin ekonomik ve sosyal gelişmesine mani oluyor.

Bununla birlikte Nazran'daki konutlar, sivil mimarinin son derece güzel ve estetik örneklerini yansıtıyor. Pişmiş tuğlanın sıvasız olarak kullanıldığı evler ciddi bir estetik değer taşıyor. Evlerin çatı kenarlarına paslanmayan metalden yapılan ve İslam kimliğini sembolize eden Hilal ve ay-yıldız motifleri dikkati çekiyor.

Bölgedeki diğer kentlere nispetle daha sağlam bir İslam geleneğinin hissedildiği Nazran'da, biri inşa halinde 5 cami bulunuyor Merkezdeki Cuma Camisi'nde aynı anda 3 bin kışı namaz kılabiliyor Nazran'ın 1999 itibarıyla nüfusu 50 bin civarında.