ARNAVUTLUK, BOSNA-HERSEK, SIRBİSTAN ve KARADAĞ

Arnavutluk

Arnavutluk, Balkan Yarımadası'nın batısında yer alır Oldukça küçük bir ülkedir (28 748 km2). Başkenti Tiran olan Arnavutluk'un yönetim şekli cumhuriyettir.

Adriya denizi kıyılan verimli ovaları oluşturan düzlüklerle kaplıdır. Geri kalan kesimlerinde dağlar yer alır.

Arnavutluk'un kıyı kesimlerinde Akdeniz iklimi, iç kesimlerinde ise karasal iklim etkilidir. Kıyılarda makiler, yüksek yerlerde ise ormanlar doğal bitki örtüsünü oluşturur. Kaynaklarını yüksek yerlerden alan akarsuları kısadır. Ohri ve İşkodra en önemli göllerini oluşturur.

Nüfusun 3,5 milyon kadar olduğu Arnavutluk'ta en önemli etnik grubu Türkler oluşturur. Bu nüfusun çoğu kırsal kesimlerde yaşar.

En önemli ekonomik etkinliği tarımdır. Tahıllar, tütün ve pamuk ile turunçgiller, ürettiği başlıca tarım ürünleridir.

Türkiye ile Arnavutluk arasındaki ilişkiler giderek gelişmektedir. Arnavutluk'a daha çok şeker, un ve tekstil ürünleri satarız. Buna karşılık bu ülkeden daha çok ham deri alırız.

Bosna-Hersek

Ülke, Balkan Yarımadası'nın kuzeybatısında yer alır). 1990 yılı içerisinde dağılmaya başlayan Yugoslavya'dan ayrılan Bosna-Hersek, küçük bir ülkedir (51129 km2). Başkenti Saraybosna olan ülkenin yönetim şekli cumhuriyettir.

Bosna-Hersek dağlık bir ülkedir. Bu dağlar, Dinar Alplerinin uzantılarıdır. Drina ve Sava, ülkenin başlıca akarsularıdır. İklimi karasaldır. Ülke topraklarının yansı ormanlarla kaplıdır.

Bosna-Hersek'in nüfusu 4,5 milyondur. Bu nüfusun büyük bölümünü oluşturan Bosnalılar (Boşnaklar), Müslümandır. Sırplar ve Hırvatlar ülkedeki diğer iki önemli etnik gruptur. Daha çok başkent Saraybosna, Tuzla ve Mostar'da yaşayan Türkler, nüfusun küçük bir bölümünü oluşturur. Bunlar Osmanlı döneminde buraya gelip yerleşmişlerdir. Ancak Balkanlardaki Türk egemenliğinin sona ermesiyle bölgede gelişen sosyal ve siyasî değişiklikler, buradaki Türklerin bir bölümünün Türkiye'ye göç etmelerine neden olmuştur. Kalanlar ise yaşadıkları ülkenin vatandaşı olup bugün de millî benliklerini korumaya çalışarak hayatlarını sürdürmektedirler.

Bosna-Hersek, 1992 yılında Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nden ayrılarak bağımsızlığını ilân etti. Türkiye ve daha pek çok ülke, Bosna-Hersek'in bağımsızlığını tanıdı. Ancak Sırpların bu bağımsızlığı kabul etmemesi üzerine ülkede iç savaş çıktı. Sırplar, ülkedeki Müslümanlara karşı bir soykırım başlattı. Bunun üzerine birçok Bosnalı Boşnak, Türkiye'ye göç etmek zorunda kaldı. 1995 yılında yapılan bir antlaşma ile bu savaş durduruldu. Ancak Sırplar, antlaşmaya rağmen zaman zaman yine de oradaki Müslümanları tedirgin etmeye devam etmektedirler.

Türkiye, Bosna-Hersek'i haklı davasında uluslar arası plâtformda desteklemekte ve ülkeye insanî yardımlar yapmaktadır.

Ülke ekonomisi daha çok tarıma dayanır. Tütün, ülkede yetiştirilen önemli tarım ürünüdür. Ayrıca buğday, pirinç, patates de yetiştirilir. Başlıca yer altı zenginlik kaynakları; linyit, demir, bakır ve tuzdur.

Sırbistan ve Karadağ

Karadağ ve Sırbistan'ın oluşturduğu bu cumhuriyet, Balkan Yarımadası'nın batısındadır. Yüz ölçümü bakımından fazla büyük olmayan (102 173 km2) ülkenin başkenti Belgrad, yönetim şekli federal cumhuriyettir. Sırbistan ve Karadağ dağlık bir ülkedir. Dinar dağları, Rodop dağları ve Koca Balkanlar önemli yükseltileridir. Düzlük alanlar daha çok ülkenin kuzeyindedir. Buraları tarıma en elverişli yerlerdir. Ülkenin güneybatısında Akdeniz iklimi, diğer kesimlerinde karasal iklim egemendir. Ormanlık alanlar çok geniş yer kaplar. Morova, Tuna ve Sava önemli akarsularıdır.

Nüfusun 10,5 milyon kadar olduğu ülkede, nüfusun bir bölümünü Türkler oluşturur.

Tahıl, meyve ve sebze bu ülkede yetiştirilen önemli tarım ürünleridir. Yer altı kaynakları bakımından zengin bir ülkedir. Bakır, linyit ve boksit önemli yer altı zenginliklerindendir. Bu ülke, eski Yugoslavya'nın dağılması ile bağımsızlığına kavuşan cumhuriyetlere karşı saldırgan bir tutum içerisindedir. Bu bakımdan Birleşmiş Milletler bu ülkeye ambargo uygulamıştır.